Het navigeren door btw-regels kan soms ingewikkeld zijn, maar als zelfstandige in België kan een btw-vrijstelling je leven een stuk eenvoudiger maken. Artikel 44 van het Belgische Btw-wetboek voorziet in een vrijstelling van btw voor bepaalde beroepen en diensten van algemeen belang. Dat betekent: geen btw aanrekenen op je facturen én geen gedoe met btw-aangiftes.
1. Wat is artikel 44 van het Belgische Btw-wetboek?
Artikel 44 voorziet in een btw-vrijstelling voor bepaalde diensten die als essentieel worden beschouwd voor het algemeen welzijn of het maatschappelijk belang. Als jouw diensten hieronder vallen, hoef je dus geen btw aan te rekenen. Dat maakt je boekhouding meteen een pak eenvoudiger.
Let wel: niet elke dienst komt in aanmerking. Enkel specifieke activiteiten en beroepen zijn vrijgesteld. Laten we even kijken welke dat zijn.
2. Voor welke sectoren geldt de btw-vrijstelling volgens artikel 44?
Medische en paramedische diensten
Wie is vrijgesteld?
Artsen, tandartsen, kinesisten, psychologen en andere erkende zorgverleners.
Paramedische beroepen zoals diëtisten, ergotherapeuten en logopedisten, op voorwaarde dat ze erkend zijn.
Voorbeeld:
Een kinesist die therapeutische behandelingen aanbiedt, moet geen btw aanrekenen op zijn prestaties.
Sociale diensten
Wie is vrijgesteld?
Instellingen zoals woonzorgcentra, kinderopvang, thuiszorgdiensten en erkende welzijnsorganisaties.
Voorbeeld:
Een maatschappelijk werker die psychologische hulp biedt binnen een erkende instelling is vrijgesteld van btw.
Onderwijsdiensten
Wie is vrijgesteld?
Officiële onderwijsinstellingen (scholen, universiteiten, erkende opleidingscentra).
Privélessen gegeven door erkende leerkrachten.
Voorbeeld:
Een erkende bijlesdocent die wiskunde geeft, hoeft geen btw aan te rekenen.
Culturele en artistieke diensten
Wie is vrijgesteld?
Artiesten, muzikanten en performers die deelnemen aan niet-commerciële culturele activiteiten zoals concerten, tentoonstellingen of theatervoorstellingen.
Voorbeeld:
Een muzikant die optreedt op een benefietconcert voor het goede doel, is vrijgesteld van btw.
Andere vrijgestelde diensten
Ook bepaalde diensten zoals openbaar vervoer en verzekeringen zijn vrijgesteld, als ze aan de voorwaarden voldoen.
Hier is een tabel die de vrijgestelde beroepen/diensten samenvat op basis van Artikel 44 van het Belgische BTW-wetboek.
Vrijgestelde dienst | Omschrijving | Uitzonderingen |
Medische diensten | Therapeutische zorg door erkende zorgverleners | Cosmetische ingrepen zoals schoonheidsbehandelingen zijn niet vrijgesteld |
Paramedische diensten | Logopedisten, ergotherapeuten, diëtisten, enz. | Enkel erkende beoefenaars zijn vrijgesteld |
Sociale diensten | Thuiszorg, ouderenzorg, maatschappelijk werk | Moet een sociaal of medisch doel dienen |
Onderwijs | Officiële opleidingen, erkende bijlessen | Niet-erkende privélessen zijn wel onderworpen aan btw |
Culturele/artistieke diensten | Niet-commerciële optredens of tentoonstellingen | Commerciële evenementen zijn niet vrijgesteld |
Sportdiensten | Sportclubs zonder winstoogmerk | Commerciële sportorganisaties zijn btw-plichtig |
Welzijnsdiensten | Begeleiding van kwetsbare doelgroepen | Commerciële diensten buiten het welzijnsdomein zijn niet vrijgesteld |
Financiële/verzekeringsdiensten | Bank- en verzekeringsdiensten zonder schuldinvordering | Enkel niet-commerciële activiteiten zijn vrijgesteld |
Niet-commerciële diensten | Activiteiten van vzw’s, religieuze of filosofische organisaties | Diensten met winstoogmerk vallen niet onder de vrijstelling |
Vervoer | Openbaar vervoer en medisch transport (zoals ambulances) | Privé- of commercieel transport valt buiten de vrijstelling |
3. Waarom is deze vrijstelling belangrijk?
Minder administratie
Je hoeft geen btw aan te rekenen of af te dragen, wat je boekhouding vereenvoudigt.
Geen btw-aftrek
De keerzijde: je mag ook geen btw terugvragen op je aankopen.
Fiscale zekerheid
Als je btw verkeerd toepast, kun je boetes riskeren. Zeker weten dat je vrijstelling correct is toegepast, bespaart je problemen.
4. Kom ik in aanmerking voor artikel 44?
Check het aan de hand van deze punten:
Activiteit: Val je onder zorg, onderwijs, sociaal werk of cultuur?
Erkenning: Ben je erkend of werk je via een erkende instelling?
Twijfel? Vraag raad aan je sociaal verzekeringsfonds de FOD of jouw boekhouder.
5. Btw-vrijstelling beheren in Accountable
Gebruik je Accountable? Dan is je vrijstelling makkelijk in te stellen:
Werk je btw-status bij: Ga naar de instellingen van je Accountable-app en vink aan dat je bedrijf btw-vrijgesteld is, zodat je geen btw op je facturen in rekening brengt.
Open de app en ga naar Account > Instellingen > Belastingen.
Bij btw-type, kies je voor Vrijgesteld van btw.
Dien jaarlijkse belastingaangiften in: Ook al ben je vrijgesteld van btw, je moet nog steeds een jaarlijkse aangifte van de inkomstenbelasting indienen. Met Accountable regel je dit eenvoudig. Bekijk dit artikel als je je jaarlijkse belastingaangifte zelf wilt indienen: 🇧🇪 Personenbelasting in België: Stap-voor-stap gids voor zelfstandigen
6. Hoe aanvragen en behouden?
Aanvragen van vrijstelling:
Registreer je bij de Belastingdienst: Om te beginnen moet je je registreren bij de Belgische belastingdienst (FOD Financiën). Tijdens de registratie bevestig je dat je beroep in aanmerking komt voor btw-vrijstelling op basis van de diensten die je levert.
Bevestig je status: Na registratie zal de belastingdienst je bedrijfsactiviteiten beoordelen. Als ze voldoen aan de vrijstellingscriteria, wordt je bedrijf officieel geclassificeerd als btw-vrijgesteld. Als je je btw-status wilt verifiëren, kun je gedetailleerde instructies vinden in dit artikel: Hoe je jouw btw-type kunt verifiëren bij het aanmaken van je account op Accountable
Status behouden:
Jaarlijkse aangifte doen: Ook al ben je btw-vrijgesteld, ben je nog steeds verplicht om je jaarlijkse aangifte van de inkomstenbelasting in te dienen – iets wat je eenvoudig kunt doen met Accountable. Als btw-vrijgestelde zelfstandige professional ben je echter niet verplicht om de jaarlijkse klantenlijst in te dienen, zoals dat voor btw-plichtige ondernemers wel geldt. Als btw-vrijgestelde zelfstandige professional op basis van Artikel 44 van het btw-wetboek, ben je echter niet verplicht om de jaarlijkse klantenlijst in te dienen.
Houd je administratie bij: Zorg ervoor dat je je dagelijkse inkomsten en uitgaven bijhoudt en alle ondersteunende documenten bewaart voor het geval de belastingdienst hierom vraagt. Bepaalde beroepen, zoals artsen, moeten bijvoorbeeld een ontvangstboek bijhouden (let op: dit geldt niet voor alle btw-vrijgestelde activiteiten). Meer informatie vind je in dit artikel: Hoe houd je een kasboek en dagontvangstenboek bij?
7. Veelgemaakte fouten
Misverstand over de Criteria
Veel professionals gaan ervan uit dat elke dienst die verband houdt met gezondheidszorg, onderwijs of kunst automatisch vrijgesteld is van btw. Het is echter belangrijk om te verifiëren of je specifieke activiteiten voldoen aan de criteria die in Artikel 44 zijn beschreven. Voor verdere verduidelijking kan je sociaal secretariaat en de KBO je helpen, op basis van je NACABEL-code.
Je btw-status niet aanpassen
Als je je activiteiten verandert (bijvoorbeeld door nieuwe belastbare diensten toe te voegen), informeer dan onmiddellijk de belastingdienst en pas je btw-status aan. Het niet doen hiervan kan leiden tot boetes en sancties.
8. Samenvatting
Het begrijpen van de btw-vrijstelling onder Artikel 44 is cruciaal voor zelfstandige professionals in België, vooral als je werkzaam bent in de gezondheidszorg, het onderwijs, sociale diensten of de kunstsector. Door te weten of je in aanmerking komt, hoe je je kunt aanmelden en hoe je je status kunt beheren, kun je je boekhouding vereenvoudigen, tijd besparen en zorgen voor naleving.
Als je twijfelt of je in aanmerking komt voor de btw-vrijstelling onder Artikel 44, raden we ten zeerste aan dit te bevestigen bij een ondernemingsloket, een boekhouder of de FOD Financiën. Aangezien wij geen btw-nummerregistraties intern verwerken, is het het beste om eerst daar advies in te winnen.
💡 Tip
Zodra je hebt bevestigd dat je vrijgesteld bent op basis van Artikel 44, kun je gerust upgraden naar GROW MAX – een plan speciaal voor btw-vrijgestelde gebruikers. Naast alles wat inbegrepen is in het standaard GROW-plan, biedt GROW MAX je:
Onbeperkt toegang tot onze AI Belastingadviseur (in plaats van 50 vragen per maand)
Een uitgebreide belastinggarantie van tot €10.000 per aangifte
Directe toegang tot belastingcoaches met on-demand 1-op-1 ondersteuning
Alle extra ondersteuning die je nodig hebt om de controle te behouden, vertrouwen te hebben in je belastingaangelegenheden en je bedrijf met gemoedsrust te laten groeien.
